Toen ik vorige week met mijn vrouw een hapje ging eten bij een Italiaan in Amersfoort, moesten we even wachten aan de bar. Ons tafeltje aan het raam was nog niet gereed. De man achter de bar vroeg wat hij voor ons kon inschenken. Normaal gesproken zou dat een droge witte wijn en een biertje van de tap zijn geweest. Nu niet. Wij doen mee aan Dry Januari, dus dit keer geen alcohol voor ons.
Het is inmiddels de achtste dag van een nieuw decennium en nog steeds is Amersfoort in de ban van vuurwerk. Als maatschappelijk betrokken tekstschrijver in de Keistad heb ik lang getwijfeld of ik er iets mee ging doen. Datzelfde had ik ook bij andere controversiële onderwerpen als de stikstofmaatregelen en Zwarte Piet. Toen heb ik het gelaten, maar met alle goede voornemens voor het nieuwe jaar heb ik besloten nu wel de pen te pakken. Dit blog is de eerste van een serie over Amersfoort in een nieuw decennium.
Aan de vooravond van Koningsdag 2019 kleurt Amersfoort langzaam maar zeker oranje. Pleinen aan de koninklijke route zijn intussen afgezet en verschillende podia opgebouwd. Vanavond wordt op het Eemplein Koningsdag afgetrapt met verschillende optredens tijdens een groot feest. In Hoogland, de eigenzinnige enclave binnen de gemeente Amersfoort, vieren ze hun eigen feest met vuurwerk en onder meer een geïmproviseerde bar met muziek in de plaatselijke manege.
Het woord van het jaar valt dit keer al vroeg. De afgelopen dagen domineerden scholieren de media met hun klimaatprotest op donderdag in Den Haag. In navolging van de 16-jarige klimaatspijbelaar Greta Thunberg, die al ruim een half jaar in Stockholm staakt voor een beter klimaatbeleid, trokken zo’n 10.000 scholieren uit heel Nederland gezamenlijk op naar het Malieveld. En toen ik dat zag, maakte de tekstschrijver in mij een sprongetje van geluk. Want behalve dat ik blij word van jonge mensen die ergens voor staan en dat ook uitdragen, zag ik een wirwar aan borden en spandoeken met de meest creatieve leuzen.
Ik was verbaasd toen ik in deze Week van Alfabetisering in het Algemeen Dagblad las dat zo’n 2,5 miljoen mensen in Nederland ongeletterd zijn. Daarmee wordt bedoeld dat deze mensen lezen, schrijven en/of rekenen onder het minimale niveau. Dat niveau is vastgesteld op VMBO-eind of MBO 2-3. Dit verontrustend hoge cijfer is de uitkomst van een Europees onderzoek, dat is uitgevoerd door de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling). In het artikel liet het AD verschillende mensen aan het woord die te maken hebben gehad met de gevolgen van onvoldoende taal- en/of rekenonderwijs. Het kwam erop neer dat het bijna onmogelijk is om in onze samenleving te functioneren als je ongeletterd bent.
